تقابل لینوکس در مقابل ویندوز، نبرد دو سیستم‌عامل با اختلاف نظرهای همیشگی را نشان می‌دهد. هریک از طرفداران سعی می‌کنند در انجمن‌ها و وبلاگ‌ها در مورد سیستم‌عامل مورد نظرشان حرف بزنند و از مزایا و امکانات آن بگویند؛ اما این دو سیستم‌عامل به صورت کاملاً متفاوت عمل کرده و هر کدام برای کاربران خاصی طراحی شده و استفاده می‌شود. ویندوز یک سیستم‌عامل کاربردی‌تر است که هم برای افراد فنی و هم غیر فنی مناسب می‌باشد. امروزه به دلیل عادت کاربران به محیط ویندوز و برنامه‌های متنوع‌تری که برای آن در نظر گرفته می‌شود؛ ویندوز استفاده بالاتری دارد؛ اما آیا سرعت ویندوز بیشتر از لینوکس است؟ در این مطلب قصد داریم در مورد مقایسه سرعت لینوکس و ویندوز حرف بزنیم.
به طور کلی سرعت لینوکس از ویندوز بیشتر است و این سرعت را می‌توان در زمینه‌های مختلف تست کرد. لینوکس یک سیستم‌عامل متن باز است؛ در واقع لینوکس یک هسته به حساب می‌آید که بر روی سیستم‌عامل‌های مختلف سازگار با آن نصب می‌شود. لینوکس به‌عنوان یک هسته با نام‌های رسمی مانند ابونتو، رد هت و … عرضه می‌شود. در این مقایسه می‌خواهیم از توزیع ابونتو بر روی لینوکس حرف بزنیم. در ابتدا بهتر است با واژه اوبونتو آشنا شوید؛ اوبونتو Ubuntu یک توزیع لینوکس کاربرپسند است و توانسته رشد بالایی در جذب کاربران ویندوز و تازه‌کار داشته باشد و پشتیبانی نسبتاً خوبی از تمام زبان‌های زنده دنیا از جمله زبان فارسی دارد (ویکی پدیا). بنابراین برای مقایسه سرعت تصمیم گرفتیم سرعت ویندوز ۱۰ و اوبونتو را از نظر مقیاس‌های متنوعی با هم مقایسه کنیم:
در ابتدا بهتر است این نکته را بدانید؛ شما می‌توانید به جای توزیع اوبونتو از سایر توزیع‌های لینوکس استفاده کنید که سبکتر هستند و به رم کمتری نیاز دارند و در نتیجه سرعت سیستم شما را زیادتر می‌کنند. اما این قابلیت در ویندوز وجود ندارد، در ویندوز شما تنها با چند عملکرد محدود می‌توانید سیستمتان را به اصطلاح سبک کنید؛ مثلاً تم را تغییر دهید یا برخی انیمیشن‌ها را غیرفعال کنید. این عملکردها آن‌قدر سیستم شما را سبک نخواهند کرد. بنابراین به طور کلی لینوکس یک سیستم سریع‌تر از ویندوز به حساب می‌آید.
سرعت اجرای برنامه‌های کاربردی
یکی از زمینه‌هایی که سرعت لینوکس از ویندوز پیشی می‌گیرد؛ اجرای برنامه‌های کاربردی است. طبق نتایج و آمار سیستم‌هایی که با لینوکس کار می‌کنند با وجود رم کمتری که از سیستم‌های ویندوز دارند سرعت بیشتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهند. به طور کلی لینوکس در ارائه برنامه‌های کاربردی بهتر از ویندوز عمل می‌کند؛ در لینوکس عملکرد هسته از محیط گرافیکی و سایر نرم‌افزارها جدا می‌باشد. در نتیجه وقتی شما در حین کار کردن با یک برنامه، برنامه موردنظرتان هنگ می‌کند؛ این اختلال در برنامه باعث هنگ کردن کل سیستم نمی‌شود؛ در نتیجه سرعت کلی سیستمتان را پایین نمی‌آورد. اما در ویندوز با هنگ کردن یک برنامه به علت سیستم یکپارچه‌ای که دارد؛ کل سیستم هنگ کرده و سرعت سیستم کم می‌شود. بنابراین در این مواقع در ویندوز کل سیستم ری استارت می‌شود؛ اما در لینوکس تنها برنامه موردنظر را ری استارت می‌کنیم.
سرعت استفاده از مرورگر
استفاده از مرورگرها در سیستم‌عامل لینوکس به لطف انعطاف‌پذیری و پشتیبانی بهتر و قیمت ارزان‌تر بهتر و جذاب‌تر از ویندوز می‌باشد؛ اما به طور کلی در سرعت اجرای مرورگرها در هر دو سیستم‌عامل با توجه به نوع مرورگر تغییر چندانی وجود نخواهد داشت. مایکروسافت ویندوز را به نسخه اینترنت اکسپلورر ارائه می‌دهد اما مرورگر پیش‌فرض در اوبونتو، فایرفاکس است که سرعت آن ده برابر بیشتر از اینترنت اکسپلورر می‌باشد.
سرعت عملکردی
از نظر عملکردی نیز لینوکس بهتر از ویندوز عمل می‌کند؛ این کار را می‌توان از طریق روشن کردن سیستم و لاگین شدن آن بررسی کرد. در زمان روشن شدن و لاگین شده سیستم، سیستم ویندوز سریع‌تر وارد صفحه اصلی می‌شود؛ اما زمانی که صرف بالا آمدن برنامه‌ها خواهد شد؛ طولانی‌تر است. لینوکس ممکن است نسبت به ویندوز زمان زیادتری برای ورود به صفحه اصلی نیاز داشته باشد (چند صدم ثانیه)، اما به محض ورود به سیستم، روان‌تر است و برنامه‌ها با سرعت بیشتری اجرا می‌شوند.
سرعت در انتقال اطلاعات
به طور کلی و طبق آمار سرعت انتقال اطلاعات در سیستم لینوکس سریع‌تر از ویندوز است. در یک سیستم کامپیوتری درایوهای سخت به بخش‌هایی از داده‌ها تقسیم می‌شوند که هر بخش فضایی را به وجود می‌آورد. برای مدیریت این فضاها سیستم‌عامل از فایل سیستم استفاده می‌کند. هر دو سیستم‌عامل ویندوز و لینوکس از سیستم‌های فایل متفاوتی بهره می‌برند؛ فایل سیستم‌ها ویندوز NTFS مخفف New Technology File System است؛ در حالی که سیستم‌عامل‌های مبتنی بر لینوکس از سیستم‌های فایل EXT4 یا Fourth Extended File System استفاده می‌کنند. به طور کلی ext4 سرعت بیشتری داشته و بهتر عمل می‌کند. یکی از دلایلی که سرعت انتقال اطلاعات در ویندوز کمتر از لینوکس است برنامه‌هایی است که در پس زمینه اجرا می‌شوند. این برنامه‌ها می‌توانند سی پی یو را در گیر کنند؛ میزان درگیری برنامه‌های پس زمینه در لینوکس بسیار کمتر از ویندوز است.
تفاوت‌های بارز لینوکس و ویندوز
نرم‌افزارهای کاربردی و میزان دسترسی و تنوع آن‌ها یکی دیگر از عواملی است که افراد از یک سیستم‌عامل خاص استفاده می‌کنند؛ از نظر تنوع برنامه‌های موجود، سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت همیشه سرآمد بوده و بیشتر برنامه‌های کاربردی آن دارای نمونه‌های مشابه رایگان هستند اما امروزه توسعه‌دهندگان نرم‌افزار برنامه‌های متنوع و رایگانی برای لینوکس ارائه می‌دهند که تعداد آن‌ها هر رو بیشتر از قبل می‌شود. البته برنامه‌های ویندوز در لینوکس وجود ندارد و این سیستم‌عامل از برنامه‌های مختص خود استفاده می‌کند.
لینوکس یک سیستم‌عامل منبع باز است که هر کسی می‌تواند آن را دانلود کرده و متناسب با نیاز خود تغییر دهد؛ اما ویندوز سیستم‌عامل منبع باز نیست. هر شخص باید ویندوز را به صورت قانونی خریداری کرده و نصب کند و نمی‌تواند در آن تغییری ایجاد نماید. لینوکس به دلیل منبع باز بودن به راحتی در بازار موجود نیست؛ برخلاف ویندوز که درایوهای آن به راحتی قابل دسترس هستند. شما با هر نصب ویندوز باید برنامه‌های مورد نظر را نصب کرده و سخت افزارها را از طریق درایو به ویندوزتان معرفی کنید. اما لینوکس نیازی به درایو ندارد و به صورت پیش فرض برنامه‌هایی در آن نصب است.
از آنجایی که ویندوز به صورت گسترده‌تری استفاده می‌شود؛ بسیاری از هکرها و اسپم‌ها اغلب ویندوز را مورد هدف قرار می‌دهند. از نظر امنیتی لینوکس بسیار بهتر از ویندوز عمل می‌کند؛ درون لینوکس ابزارهای امنیتی وجود دارد که به صورت پیش فرض از دستگاه شما محافظت می‌کنند. اما ویندوز تنها با نصب برنامه‌های کمکی و آپدیت‌های جدید به روز شده و امنیتش زیادتر می‌شود.
رابط کاربری و محیط ویندوز از آنجا که برای کاربران آشناتر است و با قابلیت‌های عادت کرده‌اند؛ بهتر و کاربردی‌تر است. اما از نظر کارشناسی محیط و فضای سیستم‌عامل لینوکس بهتر عمل می‌کند؛ فضا و محیط لینوکس از پیش تعیین نشده و شما می‌توانید آن را شخصی سازی کنید.
اوبونتو یا مینت ؟ کام سبکتر هست؟