رشد فوق‌العاده هوش مصنوعی در پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی هر روز بیشتر می‌شود؛ طبق برآوردها تا سال ۲۰۲؛ هوش مصنوعی در مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی بسیار گسترده خواهد شد. AI می‌تواند الگوهای پیچیده در داده‌های خام را شناسایی کرده و به تنهایی یاد بگیرد و الگوریتم‌های خود را بازنویسی کند. هوش مصنوعی می‌تواند نتایج را پیش‌بینی کند. در مجموع، هوش مصنوعی در کنار مسائل پزشکی می‌توانند به عنوان یک گام بزرگ و مؤثر در جهت پیشرفت علم رو به جلو حرکت کند. در این مطلب با ما همراه باشید تا با چند مورد از کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی آشنا شوید.
هوش مصنوعی یا Artificial Intelligence
علم رباتیک همیشه پایه‌ای برای سرگرمی های هالیوودی، رمان‌های علمی و تخیلی و فانتزی‌های دوران کودکی به حساب می‌آمد. اما امروزه هوش مصنوعی و علم رباتیک مفهوم جدیدی نیست و سال‌ها است که تحقیق و مطالعه در این زمینه باعث شده تا از حالت تخیلی خارج شود و پا به دنیای واقعی بگذارد. در این میان طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت بیش از ۴۰۰ میلیون نفر در دنیا به ابتدایی‌ترین مراقبت‌های بهداشتی دسترسی ندارند و AI توانایی تغییر این شرایط را دارد. بنابراین هوش مصنوعی می‌تواند با قابلیت‌های خود در زمینه پزشکی بسیار کاربردی بوده و باعث پیشرفتهای زیادی شود.
هوش مصنوعی چگونه کار می‌کند؟
AI به رایانه‌ها امکان یادگیری، تفکر و کاربرد منطق را می‌دهد. دانشمندان، پزشکان، محققان، ریاضیدانان و مهندسین با همکاری هم سعی می‌کنند تا داده‌ها را در سیستم خود وارد کرده و تحقیقات در زمینه‌ی یادگیری ماشین را توسعه دهند. هوش مصنوعی در واقع برنامه‌های پیشرفتهای است که رفتارهای خاص و هوشمندانه انسان را شبیه سازی می‌کنند و سعی دارد در آن شرایط خاص رفتاری هوشمندانه از خود بروز دهند.
کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی
هوش مصنوعی در پزشکی کاربردهای بسیار زیادی دارد که با توجه به محدودیت حجم مقاله به تعدادی از آن اشاره می‌کنیم. تکنولوژی پیشرفته هوش مصنوعی قابلیت استفاده در جراحی‌های رباتیک، دستیارهای مجازی، تشخیص پزشکی، تجزیه و تحلیل تصویری، امنیت اطلاعات پزشکی، پیش بینی ریسک پزشکی، آزمایشات و موارد دیگر کمک خواهد کرد. هر چه قدر تعداد کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی زیادتر شود؛ اثربخشی راه حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نیز زیادتر خواهد شد.
۱. کمک در جراحی‌ها
از سال ۲۰۱۵، گوگل با شرکت Ethicon در زمینه توسعه تجهیزات جراحی مبتنی بر AI همکاری می‌کند؛ درواقع این دو شرکت سعی دارند ربات‌های جراحی تولید کنند؛ البته در حال حاضر این ربات‌ها تنها به صورت بازوی رباتی و تحت کنترل انسان تولید شده است. دانش فنی نرم افزاری و داده‌های گوگل در حال حاضر در جهت توسعه سیستم‌های رباتیک، واقعیت افزوده و تصویربرداری پیشرفته و سنسورها به هوش مصنوعی در پزشکی کمک کرده است. سیستم‌های رباتیک دقت جراحی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند تا جراحی کمتر تهاجمی، آسیب کمتر و به دور از خونریزی و زخم انجام شود.
این ربات‌ها جراح تاکنون موفق نشده‌اند بدون کمک انسان جراحی انجام دهد؛ اما در زمینه‌هایی مانند اتوماتیک بودن کارهای روتین و معمولی در جراحی مانند برش و بخیه، تغییرات در روش‌های جراحی، جمع آوری داده در هر جراحی که می‌تواند در روش‌های آتی جراحی تغییرات مثبتی ایجاد کند، دید و تصاویر واضح‌تر در حین جراحی و … توانسته قدم های مثبتی بر دارند. در آینده نه چندان دور ربات‌ها با هوش مصنوعی و تکنولوژی یادگیری ماشینی به تنهایی در اتاق‌های جراحی حضور دارند و جراحی‌های موفق را انجام می‌دهند؛ اما تا رسیدن به آن مرحله ربات‌ها در کنار پزشکان فعالیت کرده و نتایج خوبی را به عنوان دستیار به عمل می‌آورند.
۲. تکنولوژی واقعیت مجازی
با استفاده از تکنولوژی واقعیت مجازی به وسیله هوش مصنوعی پزشکان می‌توانند از راه دور با بیماران و کارکنان ارتباط برقرار کرده و بدون آنکه در آن محل حضور داشته باشند؛ مشکلات بیماران را تشخیص داده و حل کنند. این تکنولوژی به کمک هوش مصنوعی می‌تواند برای بیمارانی مفید باشد که در سفر یا مکان‌های خاص به پزشکان دسترسی ندارند.
۳. پرستاری از راه دور
پرستاری کنار تختخواب کم‌کم در حال منسوخ شدن است و هوش مصنوعی در حال ارائه خدمات پزشکی و سلامتی به عنوان روش جدیدی از مراقبت و نظارت می‌باشد. شما ممکن است این دستیاران و پرستاران مجازی را به عنوان چت روم‌های هوشمند، مبتنی بر هوش مصنوعی در کنار خود داشته باشید. این پرستاران مجازی می‌توانند در زمینه‌هایی مانند نظارت بر بیماران برای اطمینان از انجام دستورالعمل‌های پزشکی، بهبود کیفیت و نتایج، ارائه دستورالعمل‌های خاص به بیماران در حال بهبود یا پس از بهبودی، و …. فعالیت داشته باشند.
۴. تشخیص اولویت بندی درمان بیماران
علم پزشکی از طریق پیشگیری بیماری، درمان‌های دقیق و مؤثر، یادگیری از دانش گذشته و ارزیابی نتایج پیشرفت می‌کند. معرفی سیستم‌هایی که پزشکان از طریق AI فعالیت دارند می‌تواند تا میزان زیادی به کاهش میزان مرگ و میر کمک می‌کنند و این کار را از طریق اولویت دادن کسانی که نیاز فوری به درمان دارند پیش می رود.
۵. تشخیص سریع شرایط اضطراری
سیستم‌های مجهز به هوش مصنوعی که در محل بستری بیمارها قرار دارند؛ می‌توانند شرایط اضطراری را تشخیص داده و در عرض چند دقیقه قبل از وقوع حادثه‌ای بد پزشکان را مطلع کنند. این سیستم های مجهز به هوش مصنوعی قابلیت استفاده در خانه یا بیمارستان و در کنار بیماران بستری شده را دارند.
علاوه بر این، تشخیص بیماری‌ها یکی دیگر از فواید و کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی است. الگوریتم‌های هوش مصنوعی با سرعت و دقت بیشتری می‌توانند به پزشکان در تشخیص بیماری کمک کنند. بیمارستان جان رادکلیف در آکسفورد انگلستان، Ultromics، یک پلت فرم تشخیصی مبتنی بر AI را توسعه داده است. آزمایش‌های اولیه نشان می‌دهد که Ultromics در تشخیص بیماری‌های قلبی بسیار خوب عمل می‌کند.
استفاده از هوش مصنوعی در تشخیص پزشکی باعث می‌شود که سرعت و دقت بیشتری در تشخیص بیماری‌ها رخ دهد و بیماری در زمان کمتری تحت درمان قرار گیرد و نتایج حاصل از آن رضایت بخش تر می‌باشد. در صورتی که پزشک دور است تشخیص بیماری انجام شود؛ نتایج پاتالوژی بر اساس تجزیه و تحلیل هوش مصنوعی و با سرعت بیشتری انجام شود. در روزهای تشخیصی، هزینه‌ها کاهش می‌یابد و بسیاری از کاربرد های دیگر که در این قسمت تنها به چند مورد از آن اشاره کرده‌ایم. یادگیری ماشینی در هوش مصنوعی و تشخیص بیماری‌ها می‌تواند باعث زندگی مجدد تعداد زیادی از بیماران با شرایط خاص شود.
۶. دسترسی سریع به اطلاعات
هیچ زمینه به اندازه زمینه‌های پزشکی نیاز به دسترسی سریع اطلاعات ندارد. حفظ گزارش‌ها، نتایج آزمایشات، نسخه‌های تجویزی، تصاویر ثبت شده پزشکی مثل رادیولوژی، اطلاعات بیمه و … در زمینه پزشکی بسیار اهمیت دارد. این اطلاعات باید از منابع درست به مقاصد درست فرستاده شود. این کار در زمان کمی انجام می شود. مدیریت اطلاعات در گردش در یک محیط بزرگ مانند محیط حساس پزشکی یکی از چالش‌هایی است که با آن رو به رو هستیم. هوش مصنوعی می‌تواند یک راه حل خوب برای مدیریت اطلاعات باشد. شما با استفاده از هوش مصنوعی در اتوماسیون اداری پزشکی می‌توانید اسناد را بر اساس محتوا و هدف ثبت کنید؛ برنامه‌ریزی امور مربوط به بیمار را خودکار انجام دهید؛ بر کارایی کارمندان بخش نظارت داشته باشید و اطلاعات پزشکی را در زمان‌های مختلف طبقه‌بندی کرده و در دسترس داشته باشید.
۷. ربات‌های درمانی
شادابی و مراقبت از حیوانات خانگی می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت ما داشته باشد. این کار می‌تواند فشار خون را کاهش دهد، اضطراب راکم کرده و به افزایش تعامل اجتماعی شما کمک کند. ربات‌های درمانی و استفاده از فناوری‌های ربات اجتماعی در مراقبت از سالمندان کمک می‌کند تا کیفیت زندگی افراد مسن‌تر بهبود پیدا کند.
۸. کاهش دادن خطاهای مربوط به اشتباهات انسانی ناشی از خستگی
خطاهای انسانی در برخی موارد پر هزینه هستند و هر چه میزان خستگی افراد بیشتر شود این خطاها و خطرات ناشی از آن بیشتر رخ می‌دهد. یکی از جدیدترین مطالعات در این زمینه، هزینه‌های مالی خطاهای پزشکی انجام شده را ۱۹.۵ دلار تخمین زده است. یکی از مزایای AI این است که از خستگی و حواس پرتی جلوگیری کند؛ البته این کاربرد هنوز در مرحله توسعه و پیشرفت است. این توانایی هوش مصنوعی در پردازش داده‌های بزرگ و با سرعت باورنکردنی بسیار قابل تحسین می‌باشد و می‌تواند دقت کارها را بیشتر کند.
۹. کاهش هزینه‌های پزشکی
پیاده سازی AI بسیار پر هزینه است، اما پس از پیاده سازی، می‌تواند وظایف بسیار پیچیده‌ای را انجام داده و هزینه‌های ناشی از پیاده سازی خود را در چند ماه نخست جبران کند.
۱۰. کمک در مشکلات حرکتی بیماران
تلاش برای استفاده از ربات‌ها و تجهیزات و هوش مصنوعی در مشکلات حرکتی بیماران می‌تواند بسیار مؤثر باشد. مشکلاتی که پس از سکته مغزی و آسیب‌های ستون فقرات باعث مشکلات حرکت آن‌ها می‌شود می‌تواند از طریق هوش مصنوعی تا میزان زیادی حل شود.
۱۱. رادیولوژی پیشرفته
اولین اسکنر کامپیوتری (CT) در سال ۱۹۷۱ معرفی شد. اولین (MRI) از بدن انسان در سال ۱۹۷۷ صورت گرفت. در اوایل سال ۲۰۰۰، MRI قلبی، MRI بدن و تصویربرداری جنینی به طور معمول رایج شد و این روند پیشرفت در رادیولوژی هر روز بیشتر از قبل ادامه داشته است. جستجو برای الگوریتم‌های جدید برای تشخیص بیماری‌های خاص و همچنین تجزیه و تحلیل نتایج اسکن‌ها به وسیله هوش مصنوعی یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در رادیولوژی در آینده است.
هوش مصنوعی در پردازش تصاویر و رادیولوژی می‌تواند جان هزاران نفر را نجات دهد. شما می‌توانید از این هوش برای تجزیه و تحلیل تصاویر پزشکی نیز استفاده کنید. تصویربرداری پیشرفته ۲D و ۳D اطلاعات ارزشمندی را در مورد وضعیت قلب، کبد، ریه و سایر اعضای بدن در اختیار پزشکان قرار می‌دهد.
۱۲. کشف دارو
برخی شرکت‌ها با استفاده از هوش مصنوعی و تجهیزات و فناوری های موجود در این زمینه به دنبال کشف داروهای جدید برای درمان‌های بهتر و سریع‌تر هستند. هزینه کشف هر دارو موفق به حدود ۲.۶ میلیارد دلار می‌رسد و به طور متوسط ۱۲ سال طول می‌کشد تا آن را به بازار عرضه کند. اگر AI بتواند میزان موفقیت را بهبود بخشد و سرعت فرآیند کشف مواد را بهبود بخشد، می‌تواند در زمینه کشف داروهای جدید بسیار کارآمد باشد.
هوش مصنوعی در حال حاضر در تشخیص بیماری‌ها، کشف و تولید دارو، مراقبت‌های از راه دور، جراحی‌ها و … کاربرد دارد. اما این تازه شروع کار است؛ این روند صعودی هر روز بیشتر شما را شگفت زده می‌کند. هوش مصنوعی می‌تواند در زمینه پزشکی بسیار کارامد باشد و تصمیم گیری‌های ما را دقیق‌تر و درمان‌ها را به صورت مقرون به صرفه‌تری انجام دهد.
منبع: وب سافت