پدر و مادرها اغلب در مورد بهترین سن برای شروع ژیمناستیک برای کودکانشان دچار سردرگمی می‌شوند و از کارشناسان سؤال می‌پرسند؛ برخی فکر می‌کنند فرزند آن‌ها برای شروع ژیمناستیک خیلی کوچک است و یا آن‌قدر بزرگ شده که دیگر دیر است. در این مطلب قصد داریم در مورد این سؤال رایج بیشتر حرف بزنیم.
ورزش ژیمناستیک
ژیمناستیک یک ورزش خوب و مفید برای کودکان است که باعث رشد جسمی و ذهنی بیشتر خواهد شد. ژیمناستیک یکی از مفرح‌ترین و زیباترین ورزش‌های دنیا می‌باشد که می‌تواند کودکان شما را از سنین کم به تناسب اندام و زندگی سالم تشویق کند. اما وقتی فرزند شما قصد دارد یک ورزش مانند ژیمناستیک را آغاز کند؛ باید به چند نکته دقت شود.
ژیمناستیک یک روزش مخصوص جوانان است و در صورتی که به صورت رقابتی در فضای بین‌المللی انجام شود؛ ورزشکار باید حداقل ۱۶ سن سال داشته باشد تا بتواند در مسابقات شرکت کند. این مقررات در سال ۱۹۹۷ وضع شده و پیش از آن برخی از ورزشکاران همانند دومینیک مورسانو توانستند در المپیک ۱۹۹۶ در سن ۱۴ سالگی مدال طلا کسب کنند. البته کودکان می‌توانند از سنین خیلی کم در این ورزش فعالیت داشته و خود را آماده کنند. انتخاب ورزش ژیمناستیک نباید بر اساس زور و اجبار باشد. این ورزش سرگرم کننده است و فردی که در آن شروع به فعالیت می‌کند باید آن را دوست داشته باشد تا بتواند در ژیمناستیک موفق شود. در این قسمت در مورد سنین مختلف و شروع ورزش ژیمناستیک بیشتر حرف می‌زنیم.
بهترین سن برای شروع ژیمناستیک
برنامه ورزشی ژیمناستیک و شروع آن برای کودکان بسیار اهمیت دارد؛ مهارت‌های این ورزش با توجه به شرایط کودکان از سن ۲ تا ۵ سالگی شروع می‌شود و در مرحله کودکی و نوجوانی می‌توان مهارت‌ها را ارتقا داد. البته نوع فعالیت‌های ورزشی و ژیمناستیک در کودکان نوپا نسبت به کودکان ۵ ساله به بالا متفاوت می‌باشد.
کودکان در سنین قبل از ۶ سالگی و یا مقاطع پیش دبستانی و بالاتر با توجه به سنشان در کلاس‌های ژیمناستیک قرار می‌گیرند؛ استادان ژیمناستیک این کودکان را با در نظر داشتن سن آن‌ها در کلاس‌های متفاوت قرار داده و فعالیت‌های متناسب را به آن‌ها آموزش می‌دهند. این اساتید باید در هنگام ارائه فعالیت‌ها به بلوغ ذهنی، فیزیکی و احساسی فرزندان توجه کنند.
در سال ۱۹۹۵، ژیمناستیک ایالات متحده یک دوره آموزشی برای مربیان کودکان پیش دبستانی راه اندازی کرد. عنوان دوره KAT، نام داشت و بیش از ۳۰۰۰ مدرس ژیمناستیک دبستان با افتخار کسب گواهینامه در آن آموزش دیدند. بنابراین اگر کودکی در سنین پایین‌تر از پیش دبستانی دارید قبل از انتخاب مدرس از مدرک آن مطمئن شوید.
همانطور که اشاره شد شروع ورزش ژیمناستیک از ۲ سالگی به بعد ممکن است؛ اما بیشتر مربیان توصیه می‌کنند که فرزندان را قبل از ۵ تا ۶ سالگی به کلاس‌های ژیمناستیک نفرستید. کودکان قبل از ۵-۶ سال می‌توانند در کلاس‌های آمادگی و مقدماتی شرکت کنند تا نسبت به ورزش آگاهی یافته و مهارت‌های اجتماعی‌شان توسعه یابد. بعد از آمادگی کودکان در سنین کمتر می‌توانند در سن ۵ تا ۶ سالگی ورزش ژیمناستیک را به صورت جدی شروع کنند. علاوه بر ژیمناستیک ورزش‌های دیگری مانند باله، رقص و فوتبال نیز می‌تواند به هماهنگی، تعادل و مهارت‌های فیزیکی کودکان کمک کند.
شروع ژیمناستیک در سنین پایین
چه زمانی برای شروع ژیمناستیک خیلی زود است؟
بیایید صادق باشیم. برای شروع ژیمناستیک کلمه خیلی زود معنا ندارد. امروزه کودکان نوپا دو ساله نیز در کلاس‌های ژیمناستیک شرکت می‌کنند؛ هر سالن برای یک گروه سنی خاصی در نظر گرفته شده است و برنامه‌های متفاوتی دارد. مربیان در کنار والدین هفته‌ای دو بار با این کودکان در سالن‌های ژیمناستیک کار می‌کنند؛ جلسات بیشتر کودک را خسته می‌کند.
سنین ۲۰ تا ۳۶ ماه
در این دوره نوپایان به همراه پدر و مادر خود می‌توانند در کلاس‌های ژیمناستیک شرکت کنند. این کودکان تشویق می‌شوند تا بر روی تشک بخزند؛ بالا بروند و یا از روی موانع بپرند. پدر و مادرها نیز به‌عنوان همکار در این کلاس‌ها حضور دارند. یکی از مهم‌ترین مزایای شروع ژیمناستیک در سن کم فرصتی برقراری ارتباط با کودکان هم سن و سال است؛ توسعه مهارت‌های اجتماعی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های شرکت نوپایان ۲۰ تا ۳۶ ماه همراه با پدر و مادرها در کلاس‌های ژیمناستیک می‌باشد. یکی دیگر از مزایای ژیمناستیک در سن کم، رشد مغز است. مکانیسم ویستیبولار در کانال گوش قرار دارد. این مکانیسم مسئول تعادل است. در طول ورزش، فرصت‌های فراوانی وجود دارد که بتواند تعادل ایجاد کند. هنگامی که مکانیسم وستیبولار مغز از طریق فعالیت ورزشی تحریک می‌شود، به نوبه خود، دیگر مناطق مغز، مانند چشم، مغز، و … نیز رشد می‌کند.
کودکان سه ساله
در این سن کلاس های مقدماتی ژیمناستیک می‌تواند به مهارت‌های اجتماعی و افزایش حرکت و تعادل کودک کمک کند.
کودکان ۴ ساله
توسعه مهارت‌های اجتماعی در این سن بسیار اهمیت دارد. در این سن مهارت‌های گوش کردن و یادگیری بیشتر شده و این می‌تواند فرایند یادگیری را بهبود ببخشد.
کودک ۵ ساله
این کودکان با توجه به رشد بدن و همچنین توانایی گوش کردن و تجزیه‌وتحلیل راحت‌تر می‌توانند مهارت‌های اصلی ورزش ژیمناستیک را یاد بگیرند.
در برخی شرایط والدین تصمیم می‌گیرند تا اندکی صبر کرده و فرزندانشان را در سنین بالاتری به کلاس ژیمناستیک بفرستند. این کار اشتباه نیست. شما می‌توانید فرزندتان را در سنین خیلی کم و یا در سنین بالاتر به کلاس‌های ژیمناستیک بفرستید.
چه زمانی برای شروع ژیمناستیک دیر است؟
به‌طور کلی دو نوع ژیمناستیک وجود دارد. ژیمناستیک تفریحی و رقابتی. اگر فرزند شما به ژیمناستیک رقابتی علاقه دارد معمولاً درسنین مانند ابتدایی در آن فعالیت می‌کنند. ژیمناستیک رقابتی نیاز به زمان و تلاش بیشتری درد. فرزند شما باید حداقل ۵ روز در هفته و در تمرینات یک ساعته یا بیشتر شرکت کند. در این صورت فرزند شما از یک سطح به سطح بالاتری خواهد رفت که مهارت‌های آموزشی در سطوح بالاتر سخت‌تر بود و متفاوت از سطوح پایین‌تر است. برای شروع ژیمناستیک رقابتی بهتر است از سنین کمتری شروع کنید زیرا هر مهارت نیاز به هفته‌ها تلاش دارد و در بیشتر مسابقات محدودیت سنی قرار داده شده است. هر چه قدر سن شما بیشتر شود آسیب پذیرتر خواهید شد. البته شروع ژیمناستیک در بیست سالگی غیر ممکن است و با تلاش می‌توان به هدف رسید؛ اما سنین مثل ۳۰ و ۴۰ سالگی با توجه به شرایط بدنی برای شروع ژیمناستیک پیشنهاد داده نمی‌شود؛ اما غیر ممکن نیست. مثلاً دایان دو سانتوس قهرمان جهان برزیلی تا سن ۱۲ سالگی ژیمناستیک را شروع نکرده بود.
اگر بخواهیم به صورت تفریحی ژیمناستیک کار کنیم؛ از چه سنی می‌توانیم شروع کنیم؟
در صورتی که قصد دارید به صورت تفریحی ژیمناستیک کار کنید هر سنی برای شروع آن مناسب است و سن خاصی به عنوان بهترین سن برای شروع ژیمناستیک، تعریف نمی شود. در صورتی که دوست دارید به صورت تفریحی ژیمناستیک کار کنید می‌توانید آن را در کنار یک ورزش دیگر قرار دهید. مثلاً برخی رقصنده‌ها و یا بازیکنان فوتبال در کنار فعالیت‌های اصلی خود ژیمناستیک نیز انجام می‌دهند.
مزایای ژیمناستیک برای کودکان
مزایای جسمانی
از نظر فیزیکی کلاس‌های ژیمناستیک برای کودکان نوپا و کوچک توصیه می شود. کلاس‌های ژیمناستیک بدون در نظر گرفتن سن و توانایی‌های کودک می‌تواند مزایا جسمانی زیادی به او ببخشد. قدرت، انعطاف پذیری، استقامت و هماهنگی بدنی کودک زیادتر خواهد شد. میله‌ها و حلقه‌ها باعث می‌شوند رشد بدن سریع‌تر شده و قد آن بلندتر شود. برخی معتقدند شما در کنار هر ورزش حرفه‌ای که علاقه دارید می‌توانید از ورزش ژیمناستیک نیز استفاده کرده و از مزایای آن نیز بهره ببرید.
مزایای اجتماعی
کودکان در کلاس‌های ژیمناستیک مهارت‌های اجتماعی زیادی کسب می‌کنند. آن‌ها یاد می‌گیرند که گوش کنند و به نوبت و ارزش دیگران احترام بگذارند. آن‌ها می آموزند در فضای تیمی با انگیزه رقابت کرده و با یکدیگر رقابت سالم داشته باشند. این کودکان در کلاس‌های ژیمناستیک روابط محترمانه‌ای با مربیان و دوستان خود دارند و این می‌تواند به رشد اجتماعی آن‌ها کمک کند.
مزایای شخصی
ورزش ژیمناستیک عزت، شجاعت و اعتمادبه‌نفس کودکان را بیشتر می‌کند و بچه‌ها یاد می‌گیرند از اشتباهات خود درس گرفته و بعد از هر شکست به فکر پیروزی بزرگ‌تری باشند. این کودکان می‌توانند با شرکت در کلاس‌های ژیمناستیک حس اعتمادبه‌نفس را در خود تقویت کنند. کودکانی که از سنین کم در ورزش‌هایی مانند ژیمناستیک یا هر نوع ورزش دیگری فعالیت دارند به احتمال بسیار کمتر به الکل و مواد مخدر و سیگار گرایش پیدا می‌کنند.
خطرات احتمالی
در صورتی که در سنین کم بخواهید به صورت حرفه‌ای و رقابتی و چند روز در هفته فرزندتان را به کلاس های ژیمناستیک بفرستید؛ ممکن است برخی خطرات آن را تهدید کنند. مثلاً دخترانی که بیش از حد تمرین می کنند؛ چه در ورزش ژیمناستیک یا هر ورزش دیگری در برخی موارد دچار مشکل در چرخه قاعدگی خواهند شد. علاوه بر این آسیب‌های فیزیکی در ورزش ژیمناستیک اجتناب‌ناپذیر است و مانند هر ورزش دیگری ممکن است فرزند شما دچار آسیب فیزیکی شود.
کلام آخر
به طور کلی سن خاصی برای شروع ژیمناستیک وجود ندارد و سوال “بهترین سن برای شروع ژیمناستیک” اشتباه است و شما نباید فرزندان و یا خودتان را برای شروع این ورزش محدود کنید. بهتر است قبل از شروع ژیمناستیک به صورت حرفه‌ای و رقابتی در ابتدا ژیمناستیک تفریحی را آغاز کنید تا متوجه شوید فرزندتان به آیین ورزش علاقه دارد یا خیر. قبل از شروع ورزش ژیمناستیک با مربیان این زمینه صحبت کرده و از آن‌ها مشاوره بخواهید.
منبع: وب سافت