اسکن پرفیوژرن میوکارد (اسکن قلب) به معنی تصویربرداری خونرسانی میوکارد (عضله قلب) به روش تصویربرداری هسته‌ای میباشد که با تزریق وریدی از یک ماده رادیو اکتیو بی‌خطر (معمولا تکنسیم ۹۹ و تالیوم۲۰۱)، خونرسانی به عضله قلب در دو حالت ورزش و استراحت بطور جداگانه مورد بررسی دقیق (اسکن) قرار می‌‌‌گیرد. معمولاً یک بیمار قلبی بیشتر در حالت تحرک و انجام کارهای سنگین روزانه و یا پس از خوردن حجم زیادی از غذاهای پرچرب دچار اختلال در عملکرد قلب و گرفتگی قلب شده و در حالت استراحت قلب تپش طبیعی دارد، اما پس از فعالیت سنگین و یا موارد گفته شده دچار عارضه شده و پس از بررسی توسط پزشک یکی از مراحل درمانی با توجه به اسکن قلب و نتایج آن اتخاذ می گردد. برای بررسی وضعیت قلب و عملکرد قلب بیمار لازم است که در جریان فعالیت و یا همان تست ورزش شبیه سازی شده به عملکرد بدن در هنگام فعالیت اسکن قلب دسترسی داشته یا شرایط فشار بر روی قلب بیمار بررسی شده و عملکرد قلب او مورد ارزیابی قرار گیرد. آن منطقه از قلب که دچار افت نسبی جریان خون به علت تنگی سرخرگی است خود را بهتر نشان داده و با درمان به موقع تنگی از پیشرفت بیماری و از دست دادن قلب بیمار جلوگیری میشود. بیماری قلبی تقریباً چیزی در حدود یک سوم از مرگ و میرها در جهان را تشکیل می دهد و رژیم غذایی در درمان بیماران قلبی پس از تایید مشکلات قلبی توسط اسکن قلب می تواند خطر ابتلای مجدد و یا بروز اختلال پیشرفته و همچنین عوارض قلبی بیمار را کاهش داده و یا این اختلالات را کمتر نماید. بنابراین تغذیه یک عامل مهم و حیاتی در درمان بیماری و یا پس از انجام تست اسکن قلب در بیماران قلبی است و باید بدانیم که بعد از اسکن قلب چه بخوریم؟
برخی غذاها می توانند بر فشار خون، تری گلیسرید، سطح کلسترول خون و التهاب تاثیر بگذارند این ها تمامی عواملی هستند که برای بیماران قلبی از جمله خطوط قرمز و عوامل، خطر سازند. ما در این مقاله سعی داریم که با در نظر گرفتن نتایج مختلف از اسکن قلب بیماران قلبی و اختلالات قلبی، انواع مواد غذایی را در جهت داشتن یک قلب سالم معرفی نماییم.
غذاهای مفید بعد از اسکن قلب
۱- خوردن مقدار زیادی مایعات از جمله آب
شما یا هر فرد بیمار قلبی در طول انجام اسکن قلب در حالت استراحت و یا ورزش، نوعی ماده رادیو اکتیو از نوع تکسیم و تالیوم دریافت خواهید نمود که این نوع ماده جهت انجام فرآیند اسکن قلب ضروری است. اگرچه از تزریق این ماده رادیواکتیو هیچ نوع عارضه جدی و خاصی گزارش نشده اما در هر حال این نوع ماده رادیو اکتیو باید قطعاً از بدن خارج شود و پس از دریافت و پس از انجام مراحل اسکن به تدریج توسط ادرار یا مدفوع بیمار از بدن دفع گردد. به همین دلیل به بیماران توصیه اکید می گردد که پس از انجام اسکن قلب حتما از مواد آشامیدنی همچون چای کم رنگ، آب بسیار، آب میوه های تازه و طبیعی به کرات استفاده کرده تا تمام مواد رادیواکتیو با ادرار از بدن خارج شود.
۲- سبزی برگ سبز، اسفناج
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، برگ کلم و کلم پیچ به دلیل داشتن ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها به خوبی شناخته شده هستند به ویژه اینکه این مواد منابع بسیار عالی از انواع ویتامین ها به خصوص ویتامین k بوده که به محافظت از عروق و درمان گرفتگی عروق و جلوگیری از لخته شدن خون در رگ ها کمک بسیاری می کنند. این مواد از جمله مواد غذایی پر نیترات هستند که فشار خون را به میزان بسیار زیادی کاهش می دهند و علاوه بر این گرفتگی شریانی را کاهش داده و عملکرد سلولهای خونی را بهبود می بخشند. برخی مطالعات و بررسی ها همچنین تایید نموده است که این سبزی ها خطر ابتلا به اختلالات عروقی قلبی و سایر بیماری‌های قلبی را نیز به شدت کاهش می دهند. یک تجزیه و تحلیل کلی از ۸ مطالعه صورت گرفته نشان می دهد که افزایش مصرف سبزیجات در رژیم غذایی تا ۱۶ ٪ ابتلای مجدد فرد پس از تایید یکبار ابتلا، اختلال قلبی را کاهش داده است. مطالعه دیگری بر روی ۲۹.۶۸۹ زن بیمار با نشانه های بیماری قلبی پس از بررسی اسکن قلب نشان داد که مصرف سبزیجات برگ سبز با کاهش ابتلای ریسک مجدد از بیماری قلبی عروقی همراه بوده است.
۳- غلات کامل
غلات کامل که شامل انواع دانه های مغذی در سه بخش جوانه، ندوسپرم و سبوسها میباشد برای فلب بسیار مفید است. از انواع متداول غلات سبوس دار می توان به گندم سبوس دار، برنج قهوه‌ای، جوی دو سر و گندم سیاه اشاره کرد. مطالعات متعددی همچنین نشان داده اند که قرار دادن انواع غلات در رژیم غذایی فرد سالم و یا فرد مبتلا به بیماری قلبی با درصد بسیار زیادی می تواند بر سلامت قلبی فرد تاثیر داشته باشد. هنگام خرید غلات حتماً برچسب مواد تشکیل دهنده آن را با دقت مطالعه کنید، عباراتی مانند دانه کامل و یا گندم کامل حاکی از آن است که محصول از دسته غلات کامل است و این در حالی است که کلماتی مانند آرد گندم و یا گندم ترکیبی از دست غلات کامل نیستند.
۴- توت ها
انواع توت ها شامل توت فرنگی، زغال اخته، تمشک و مرباهای مغذی نقش اساسی و مهمی در سلامت قلب و در بهبود عوارض بعد از انجام اسکن قلب ایفا می کنند. انواع توتها همچنین با مواد آنتی اکسیدانی بالایی که دارند مانند آنتوسیانین ها از بدن در برابر استرس و التهاب محافظت نموده و از ایجاد بیماری های قلبی جلوگیری می کنند. خوردن انواع توت ها می تواند عوامل خطر آفرین در بیماری قلبی را تا حدود زیادی کاهش دهد (به طور مثال سندروم متابولیک که در افراد بالای ۲۵ سال ایجاد می شود)، همچنین استفاده از توت فرنگی های یخ زده تا مدت ۸ هفته تا میزان ۱۱ ٪ در کاهش کلسترول بد خون یا LDL تاثیر گذار است.
۵- آووکادو
آووکادو منبع عالی از چربی های اشباع نشده قلب است که به کاهش سطح کلسترول و خطر ابتلای مجدد به بیماری های قلبی کمک کننده است. یک مطالعه بر روی سه گروه مواد غذایی کاهش دهنده سطح کلسترول در ۴۵ فرد مبتلا به اضافه وزن و چاقی صورت گرفت که در جریان اسکن قلب متوجه بیماری قلبی خود شده بودند، به ۱ گروه از این ۳ گروه آووکادو داده شد، گروهی که آووکادو دریافت نمودند به میزان قابل توجهی با کاهش کلسترول بد خون مواجه شده که میزان ابتلا به بیماری قلبی را به میزان قابل توجهی کاهش داد. همچنین آووکادو سرشار از پتاسیم است که یک ماده مغذی در سلامت قلب محسوب میشود. یک آووکادو با حدود ۹۷۰ گرم وزن و ۵ میلی گرم پتاسیم و یا ۲۸% مقدار ماده مورد نیاز روزانه به پتاسیم را در فرد تامین می کند. دریافت حداقل ۴.۷ گرم پتاسیم در روز می تواند تا حدود بسیار زیادی فشار خون را در حدود ۸ درصد تا ۴.۱ درصد کاهش دهد که این مورد ۱۵ % خطر سکته مغزی را نیز کاهش می دهد.
۶- ماهی چرب و روغن ماهی
بر خلاف تصور عموم که روغن ماهی را از انواع روغن های مصرفی روزانه و مضر برای سلامت قلب می دانند اما این روغن برای سلامت قلب بسیار مفید است. از آن جهت که انواع ماهی های چرب از جمله ماهی سالمون، ماهی خال خالی، ساردین و ماهی تن با ترکیبات اسیدهای چرب امگا ۳ بسیار، برای سلامت قلب مفید هستند و عوارض و مخاطرات پس از انجام اسکن قلب را تا حدود زیادی کاهش می دهند. یک مطالعه نشان داده است که خوردن ماهی در طولانی مدت با کاهش کلسترول، تری گلیسرید خون و قند خون ناشتا، فشار خون سیستولیک را کاهش می دهد. علاوه بر این کسانی که تا مدت ۸ هفته و ۳ بار درهفته ماهی مصرف می کردند با کاهش قابل توجه ای در فشار دیاستولیک قلب مواجه شدند.
۷- گردو
از آنجا که گردو منبع بسیار خوبی از فیبر و عناصر ریز مغذی دیگری مانند منیزیم، مس و منگنز است، تحقیقات نشان می دهد که ترکیب گردو در انواع وعده‌های غذایی می‌تواند نقش محافظت کننده برای قلب در برابر انواع بیماری های قلبی و عوارض رادیواکتیوی ناشی از اسکن قلب داشته باشد، بنابراین خوردن گردو نیز جهت محافظت از قلب بسیار مفید است و سطح کلسترول بد خون را تا ۱۶ ٪ و فشار خون دیاستولیک قلب را کاهش می دهد. رژیم غذایی سرشار از انواع آجیل ها از جمله گردو نشان داده است که خوردن این مواد تا حدود زیادی قلب، بدن و رگهای عروقی قلب را از فشار در امان نگه داشته بنابراین فرد با احتمال کمتر به بیماری‌های قلبی مبتلا می شود.
۸- شکلات تلخ
شکلات تلخ سرشار از آنتی اکسیدان های ضروری برای سلامت قلب از جمله فلاونوئیدها است که می توانند به تقویت قلب و محافظت از عوارض احتمالی ناشی از مواد رادیواکتیو بدن در جریان اسکن قلبی کمک کند. البته تا اکنون هیچ گونه عارضه خاص و نگران کننده‌ای به جز ایجاد انواع حساسیت پس از انجام اسکن قلب گزارش نشده و جالب است که چند مطالعه گزارش دادند خوردن شکلات تلخ تا ۵۷ ٪ مانع از ابتلای فرد به انواع بیماری‌های قلبی و گرفتگی عروق می گردد.
۹- گوجه فرنگی
گوجه فرنگی با لیکوپن فراوانی که دارد یک رنگدانه گیاهی طبیعی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی ویژه بوده که مواد رادیواکتیوی را از بدن دور میکند. آنتی اکسیدان ها همچنین با خنثی نمودن تاثیر رادیکال‌های آزاد مضر از بدن از آسیب این مواد بر بدن و ایجاد انواع التهابات و گرفتگی ها جلوگیری نموده و در نهایت از ایجاد انواع بیماری قلبی و پیشرفت آن جلوگیری می کند. سطح پایین لیکوپن خون با افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی نیز مرتبط است.
۱۰- بادام
برخی معتقدند که بادام با خواص ضد سرطانی و ضد رادیواکتیوی که دارد در درمان انواع سرطان ها، بیماری های قلبی و فشارخون کارایی بالایی دارد. بنابراین به دلیل خواص ضد رادیواکتیوی توصیه میشود پس از انجام اسکن قلب بادام مصرف شود. خوردن ۴۳ گرم یا ۱/۵ اونس از بادام در روز به مدت ۶ هفته باعث کاهش چربی شکم و کلسترول بد خون میشود که دو عامل مهم در ایجاد انواع بیماری های قلبی هستتد.
۱۱- سیر
قرن ها است که سیر به عنوان داروی طبیعی در درمان انواع بیماری ها استفاده می شود و در سال‌های اخیر محققان دریافته اند که خواص ضد سرطانی، ضد میکروبی و ضد رادیواکتیوی سیر می تواند مانع از تاثیر مواد رادیواکتیوی پس از انجام اسکن قلب شود و همچنین به لطف وجود مواد آلیسین دارای اثرات درمانی بسیاری است.
۱۲- روغن زیتون
روغن زیتون سرشار از آنتی اکسیدان است که می تواند با کاهش التهابات، خطر ابتلا به بیماری های مزمن قلبی را کاهش دهد و همچنین با خواص ضد سرطانی که دارد با انواع مواد رادیواکتیو و اشعه های موجود مبارزه کند.
۱۳- چای سبز
چای سبز با افزایش خاصیت چربی سوزی و بهبود انواع حساسیت ها نقش اساسی در سلامتی بدن از جمله سیستم قلبی عروقی دارد. چای سبز همچنین با انواع پلی فنول ها و کاتچین ها می تواند به عنوان آنتی اکسیدان برای جلوگیری از انواع آسیب های سلولی، کاهش التهاب، محافظت از قلب و سیستم قلبی عمل کند.