چگونه کبد چرب را تشخیص دهیم؟
کبد چرب که به عنوان استئاتوز کبدی هم شناخته میشود، زمانی اتفاق میافتد که در کبد چربی ایجاد میشود. داشتن مقادیر کمی چربی در کبد کاملاً طبیعی است، اما اگر این مقدار خیلی زیاد باشد میتواند به یک مشکل جدی تبدیل شود. کبد دومین عضو بزرگ بدن است، این عضو حیاتی به پردازش مواد مغذی از مواد غذایی و نوشیدنیها کمک میکند و مواد مضر را از خون فیلتر میکند. در این مطلب قصد داریم به بیان علائم کبد چرب و راههای تشخیص آن بپردازیم؟
چربی زیاد در کبد میتواند باعث التهاب کبد شود که این وضعیت میتواند به کبد شما آسیب برساند و جای زخم ایجاد کند. در موارد شدید، این زخم میتواند منجر به نارسایی کبد شود.
هنگامی که کبد چرب در فردی دیده شود که الکل زیادی مینوشد به عنوان بیماری کبد چرب الکلی (AFL) شناخته میشود.
در کسی که الکل زیادی نمینوشد به عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) شناخته میشود. طبق گفته محققان در ژورنال جهانی، NAFLD حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از افراد در ایالات متحده و اروپا را مبتلا میکند.
علائم کبد چرب
در بسیاری از موارد، کبد چرب علائم قابل توجهی ایجاد نمیکند. اما ممکن است احساس خستگی کنید و یا در سمت راست بالای شکم احساس ناراحتی یا درد را تجربه کنید.
برخی از مبتلایان بیماری کبد چرب عوارضی از جمله زخم کبد را تجربه میکنند، جای زخم کبد به عنوان فیبروز کبد شناخته شده است، اگر دچار فیبروز شدید کبدی شوید به آن سیروز میگویند.
سیروز ممکن است دچار علائم زیر باشد:
از دست دادن اشتها
کاهش وزن
ضعف
خستگی
خون دماغ
خارش پوست
زردی پوست و چشم
درد شکم
تورم شکم
تورم پاها
بزرگ شدن پستان
گیجی
دلایل کبد چرب
کبد چرب هنگامی ایجاد میشود که بدن شما چربی زیادی تولید میکند یا چربی را به اندازه کافی متابولیزه نمیکند. چربی اضافی در سلولهای کبدی تجمع یافته و باعث بیماری کبد چرب میشوند.
این تولید چربی میتواند ناشی از انواع مختلفی باشد.
به عنوان مثال نوشیدن زیاد الکل میتواند باعث بیماری کبد چرب الکلی شود. این اولین مرحله از بیماری کبد مرتبط با الکل است.
در افرادی که الکل زیادی نمینوشند علت بیماری کبد چرب کمتر مشخص است.
ممکن است یک یا چند عامل زیر نقش داشته باشد:
چاقی
قند خون بالا
مقاومت به انسولین
وجود مقادیر زیادی چربی به ویژه تری گلیسیرید در خون
علل کمتر شایع عبارتند از:
بارداری
کاهش سریع وزن
برخی از انواع عفونتها مانند هپاتیت C
عوارض جانبی برخی از داروها مانند متوترکسات (Trexall)، تاموکسیفن (Nolvadex)، آمیودورون (Pacerone) و والپروئیک اسید (Depakote)
قرار گرفتن در معرض سموم خاص
تشخیص کبد چرب
برای تشخیص کبد چرب پزشک تاریخچه پزشکی را بررسی میکند، یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و یک یا چند آزمایش تجویز میکند.
تاریخچه پزشکی
اگر پزشک شما مشکوک باشد که شما ممکن است کبد چرب داشته باشید احتمالاً درمورد شما سؤالاتی خواهد کرد:
سابقه پزشکی خانواده از جمله سابقه بیماری کبد
مصرف الکل و سایر عادات سبک زندگی
تمام شرایط پزشکی
تمام داروهای مصرفی
تغییرات اخیر در سلامتی
اگر دچار خستگی، کاهش اشتها یا سایر علائم غیر قابل توضیح هستید، به پزشک اطلاع دهید.
معاینه بدنی
برای بررسی التهاب کبد، ممکن است پزشک معالج شما را لمس کرده یا بر روی شکم شما فشار دهد. اگر کبد شما بزرگ شده باشد، ممکن است این احساس را داشته باشد. با این وجود، ممکن است بدون بزرگ شدن، کبد شما ملتهب شود.
آزمایش خون
در بسیاری از موارد بیماری کبد چرب پس از آزمایش خون نشان داده میشود که آنزیمهای کبدی زیاد نشان داده میشود. به عنوان مثال پزشک ممکن است آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و تست آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) را برای بررسی آنزیمهای کبدی تجویز کند.
در صورت بروز علائم بیماری کبدی، ممکن است این آزمایشات توصیه شود، یا ممکن است به عنوان بخشی از کارهای معمول خون انجام شود.
آنزیمهای کبدی بالا نشانه التهاب کبد است. بیماری کبد چرب یکی از دلایل اصلی التهاب کبد است اما این تنها بیماری نیست.
در صورت مثبت بودن آنزیمهای کبدی، پزشک احتمالاً آزمایشهای بیشتری را برای شناسایی علت التهاب انجام میدهد.
مطالعات تصویربرداری
پزشک ممکن است از یک یا چند تست تصویربرداری زیر برای بررسی چربی اضافی یا سایر مشکلات کبد استفاده کند:
امتحان سونوگرافی
سی تی اسکن
اسکن امآرآی
آنها همچنین ممکن است آزمایشی بنام الاستوگرافی زودگذر تحت کنترل لرزش را سفارش دهند (VCTE ،FibroScan). در این تست از امواج صوتی با فرکانس پایین برای اندازه گیری سختی کبد استفاده میشود، این میتواند به بررسی زخم کمک کند.
بیوپسی کبد
بیوپسی کبد بهترین راه برای تعیین و تشخیص بیماری کبد چرب در نظر گرفته میشود.
در طی بیوپسی کبد پزشک سوزنی را در کبد شما وارد کرده و یک قطعه بافت را برای معاینه خارج میکند. آنها به شما بیحس کننده موضعی میدهند تا درد را کاهش دهند.
این آزمایش میتواند به تشخیص بیماری کبد چرب و همچنین جای زخم کبدی کمک کند.
درمان کبد چرب
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب تصویب نشده است. برای تهیه و آزمایش داروها برای درمان این بیماری تحقیقات بیشتری لازم است.
در بسیاری از موارد، تغییر در شیوه زندگی می تواند به معالجه بیماری کبد چرب کمک کند. به عنوان مثال پزشک ممکن است به شما توصیه کند:
از مصرف الکل خودداری کنید
برای کاهش وزن قدم بردارید
در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کنید
در صورت بروز عوارض، پزشک ممکن است درمانهای اضافی را توصیه کند. به عنوان مثال برای درمان سیروز ممکن است موارد زیر تجویز شود:
تغییر سبک زندگی
داروها
عمل جراحی
سیروز می تواند منجر به نارسایی کبد شود. در صورت بروز نارسایی کبد ممکن است به پیوند کبد احتیاج داشته باشید.
منبع: fatty liver symptoms
مطالب مرتبط:
بهترین زمان پیاده روی برای کبد چرب