آیا می‌توان یک ساختمان را بدون میلگرد تصور کرد؟ اهمیت این محصول به قدری بالا بوده که می‌توان آن را مهم‌ترین و اساسی‌ترین پایه هر ساختمان دانست. تخمین میلگرد مورد نیاز ساختمان از اولین مراحل یک پروژه بوده زیرا با توجه با نوسانات بازار باید پیش از هرچیز مقدار مورد نیاز این محصول را برآورد کرد تا در قیمت نهایی پروژه بتوان بیش‌ترین سود را داشت. در ابتدای هر پروژه پیش از هر چیز باید محاسبه میلگرد ساختمان و مصالح دیگر صورت بگیرد. این امر باعث شده تا هزینه ساخت خانه کم‌تر و سهولت بیش‌تری طی شود.
در این مقاله قصد داریم تا شما را از چگونگی تخمین و نحوه محاسبه میلگرد مورد نیاز برای هر ساختمان بیشتر آشنا کنیم؛ پس تا انتها همراه ما باشید!
چگونگی تخمین میلگرد مورد نیاز در ساختمان‌ها
در واقع شما پیش از شروع هر کاری ابتدا به یک نقشه و برنامه‌ریزی دقیق نیاز دارید؛ این برنامه از جهات مختلفی می‌تواند به شما کمک کند. برای شروع یک پروژه ساختمانی نیز به برنامه دقیقی نیاز دارید تا میزان مصالح مورد نیاز و نرخ نهایی آن را برای شما مشخص کند. به مشخص نمودن میزان مصالح مورد نیاز از جمله میلگرد در یک پروژه ساخت‌و‌ساز، متره و به محاسبه قیمت میلگرد و دیگر مصالح مورد نیاز برآورد می‌گویند.
امروزه با توجه به نوسانات بازار و تغییر نرخ ارز برآورد قیمت آهن از جمله قیمت میلگرد بسیار مهم بوده اما مهم‌تر و ضروری‌تر از آن، متره است؛ اگر بطور دقیق بتوانید میزان مورد نیاز میلگرد را تخمین بزنید، به پروژه سود بسیاری می‌رسانید. اشتباه در متره دو شرایط را برای شما به وجود می‌آورد:
- در حالت اول مصالح اضافه می‌آید و هزینه اضافی را متحمل شده‌اید.
- حالت دوم مقدار محصولات کم آمده و مجبور به سفارش دوباره می‌شوید؛ این امر منجر به هزینه حمل‌و‌نقل دوباره خواهد شد.
میزان میلگرد مورد نیاز در هر متر مربع
بطور معمول، میلگرد مصرفی در هر متر مربع حدود ۶۰ الی ۶۷ کیلوگرم محاسبه می‌شود؛ اما برای تخمین این مقدار نیاز بوده تا از استفاده و کاربرد آن آگاه بود. بطور مثال مقداری که در ستون‌ها یا سقف با میزانی که در فونداسیون استفاده می‌شود، کاملا متفاوت بوده و باید به‌صورت دقیق محاسبه شود. در ادامه شاهد نحوه تخمین میزان میلگرد مورد استفاده در فونداسیون، ستون‌ها و سقف خواهید بود.
میلگرد مورد استفاده در اسکلت‌های بتنی و فلزی چه تفاوتی دارد؟
برای انتخاب درست بین اسکلت فلزی یا بتنی باید به عواملی همچون مقاومت سازه، میزان بودجه، زمان تحویل، شرایط آب‌و‌هوایی، محل ساخت و… دقت کرد. در واقع با مقایسه این دو اسکلت می‌توان انتخاب درست‌تری داشت؛ در ادامه شاهد تفاوت‌های اسکلت فلزی و بتنی خواهید بود:
- در نوع فولادی به دلیل انعطاف‌پذیری، شاهد سرعت بیش‌تری در روند ساخت‌و‌ساز خواهید بود.
- اسکلت بتنی نیاز به عایق‌بندی دارد زیرا گرما و سرما را از خود عبور می‌دهد.
- بتن در برابر عوامل بیرونی مقاومت بالاتری دارد.
- اسکلت فولادی فضای کم‌تری را اشغال می‌کند و این از موضوعات بسیار مهم است.
- مقاومت بتن در برابر آتش‌سوزی بسیار بالاتر از اسکلت فلزی است.
- طول عمر و دوام اسکلت فلزی بسیار بالاتر از بتن است.
- اسکلت فلزی هزینه بالاتری نسبت به بتن دارد؛ حدود ۶۵% قیمت بتن کم‌تر است.
- مدت زمان عملیات اجرایی اسکلت فلزی ۳ برابر بیشتر از اسکلت بتنی است.
در ادامه برای سهولت در مقایسه و انتخاب مناسب، می‌توانید از جدول زیر کمک بگیرید:
نکته قابل توجه این بوده که مقدار مصرف آهن در اسکلت بتنی حدود ۱۶۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم و در اسکلت فلزی ۸۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم است که نمایانگر مصرف کم‌تر اسکلت فلزی و محبوبیت بیشتر آن بوده است.
نحوه محاسبه میلگرد فونداسیون ساختمان‌ها
بی‌شک بخش مهمی از هر سازه، فونداسیون است؛ مقدار میلگرد مصرفی در فونداسیون به عوامل متعددی همچون تعداد طبقات، نوع خاک و… بستگی دارد. هر فونداسیون از میلگردهای طولی، عرضی و تقویتی تشکیل می‌شود؛ در نتیجه برای به‌دست‌آوردن مقدار مورد نیاز میلگرد در فونداسیون ابتدا باید عمق و ضخامت میلگردهای طولی، عرضی و تقویتی را به دست آورد. برای محاسبه مراحل زیر را دنبال کنید:
طول میلگرد طولی:
(۲طول کاور) – (۲ طول خم) + طول مقطع
طول میلگرد عرضی:
(۲طول کاور) – (۲ طول خم) + عرض مقطع
عمق فونداسیون:
(تعداد طبقات ۱۰) + ۲۰ سانتی‌متر = h
عرض نوارها:
(تعداد طبقات ۲۰) + ۲۰ سانتی‌متر = b
میلگردهای تقویتی:
طول میلگرد (تعداد + وزن واحد طول میلگرد)
مساحت سطح کل میلگردهای مورد نیاز:
عمق عرض نوارها ۰.۰۰۲۵ = (As)
تعداد میلگردها = ۰.۰۰۲۵ h b = As
محاسبات مربوط به میزان میلگرد مورد نیاز در ستون‌ها
پس از محاسبه مقدار میلگرد مورد نیاز برای فونداسیون، به ستون‌ها می‌رسیم؛ ستون‌ها در ساخت‌و‌ساز اهمیت ویژه‌ای دارند و باید طبق استاندارد ساخته شوند. در جدول زیر شاهد میزان مورد نیاز میلگرد در ستون‌ها با توجه به اسکلت و نوع سقف خواهید بود:
محاسبات مربوط به میزان میلگرد مورد نیاز در سقف
با توجه به نوع سقف، میزان مصرف میلگرد و هزینه‌ها متفاوت است؛ بطور مثال نوع دال پوش بتنی توپر به عنوان گران‌ترین و تیرچه بتنی، ارزان‌ترین نوع است. در جدول زیر مقدار مورد نیاز میلگرد با توجه به نوع سقف آورده شده است:
برآورد هزینه میلگرد مورد استفاده در سازه‌ها
با توجه به آنچه پیش‌تر گفته شد، با جمع وزن میلگرد در بخش‌های مختلف و ضرب آن در قیمت میلگرد کارخانه مورد نظر، می‌توانید به صورت تقریبی از قیمت نهایی آگاه شوید (توجه داشته باشید که حتما هزینه حمل‌و‌نقل را به عدد نهایی اضافه کنید.).
برای محاسبه وزن میلگرد مورد نیاز ساختمان نیز می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید:
Wt = (W1 + W2) A + W3
Wt= وزن کل
W1= وزن میلگرد در سقف
W2= وزن میلگرد در اسکلت
W3= وزن میلگرد در فونداسیون
A= مساحت کل سازه
سخن پایانی
در این مقاله سعی داشتیم تا شما را با نحوه محاسبه میلگرد در فونداسیون ساختمان، سقف و ستون‌ها آشنا کنیم؛ اما توجه داشته باشید که تمامی اعداد به دست آمده از محاسبه میلگرد ساختمان به صورت تقریبی بوده اما تخمین آن در فرآیند ساختمان سازی به شما کمک شایانی می‌کند. اگر تا به حال از شیوه‌های گفته شده استفاده نکرده‌اید، حتما پیشنهاد می‌کنیم تا برای یک بار از آن‌ها استفاده کنید. در نهایت پاسخگوی سوالات و نظرات ارزشمند شما هستیم!